donderdag 1 april 2010

In Memoriam Vasily Smyslov

Zaterdag 27 maart is schaakgrootmeester Vasily Smyslov op 89-jarige leeftijd overleden. Hij was slechts één jaar wereldkampioen (1957-1958), maar in de jaren vijftig van de vorige eeuw was hij lange tijd onbetwist de sterkste speler van de wereld. Smyslov bleef tot op hoge leeftijd een wereldtopper. In 1984 werd hij pas in de finale van het kwalificatietoernooi voor een directe match om het wereldkampioenschap uitgeschakeld door Gary Kasparov. Wie zijn partijen naspeelt, krijgt de indruk dat schaken doodeenvoudig is. De stukken gaan als vanzelf naar de goede velden. Smyslov streefde naar volkomen harmonie in de stelling en er werd van hem gezegd dat hij aan het bord weinig rekende, maar vooral op intuïtie speelde.

Ongetwijfeld zullen de schaaktijdschriften de komende tijd uitpakken met lyrische beschrijvingen van Smyslovs prestaties. Zijn prachtige partijen zullen opnieuw worden afgedrukt. Veel minder bekend is echter Smyslovs carrière als eindspelcomponist. Onderstaande stelling met als opgave “Wit speelt en wint” componeerde hij al in 1936.

Smyslovs studies zijn veel te moeilijk om als opgave te geven. Maar pak er ter ere van Smyslov even een bord bij: je weet niet wat je ziet. Wit kan winnen met 1. Lc2-b1! a2-a1D+ 2. Ka4-b5 Zwart slaagt er nu niet in om met zijn dame de witte g-pion te stoppen, maar hij heeft wel een andere verdediging. 2. … Lf2-g3! 3. g6-g7 Lg3-b8! Als wit nu onoplettend 4. g8D speelt, volgt 4. … Da5+. De dame kan niet worden genomen wegens pat en als de koning wegloopt, blijft de dame hem achtervolgen. Ook 4. f6 is niet goed: na 4. … Da3 houdt zwart de pionnen tegen of ontsnapt met pat. Toch kan wit winnen, namelijk met 4. g7-g8L!!, de minst gebruikelijke minorpromotie. Er dreigt mat op d5, dus zwart moet zijn loper spelen en dan komt de aap uit de mouw: 4. … Lb8-f4 5. Lg8-a2! De twee witte lopers van de witte velden hebben de witte dame opgesloten. Zwarts loper kan nog net het witte paard ophalen en de f-pion tegenhouden, maar dan blijkt zijn koning ineens in een matnet te zitten. 5. … Lf4xd2 6. f5-f6 Ld2-f4 7. f6-f7 Lf4-d6 8. Kb5-c6 Ld6-b4 9. Kc6-c7 en de matdreiging op d5 is niet meer te verhinderen.

Ook als zanger genoot Smyslov bekendheid.




Daar steekt opgave 313 van vorige week (uit Alice in Wonderland) schril bij af. Wit geeft mat door 1. Pf5-g3+ Ke4-e5 (of 1. … Kd3 of d4 2. Dc3 mat) 2. Dc1-c5+ Ke5-e6 Dc5-d6 mat.


Alle informatie over de beoefening van de schaaksport in Boxtel vindt u op dubbelschaak.nl.




Geen opmerkingen: