donderdag 28 februari 2008

Haast in het NK

Sport is het allermooist als iemand via selectiewedstrijden de finale bereikt en dan nog weet te winnen ook. Vooral bij schaken is de klim omhoog erg lang en op iedere tree blijken ijzersterke rechthebbenden uit vorige jaren te balanceren, ervaren rotten die van geen wijken willen weten. Op de onderste tree zitten de beste lokale spelers die uitkomen in de districtskampioenschappen. De districtskampioenen kwalificeren zich voor de regionale kampioenschappen. De regionale kampioenen bereiken de Halve Finales, een hard knock-out toernooi waar vrijwel alleen professionals aan meedoen. En alleen de nummers één en twee gaan door naar het walhalla van de keurtroepen: het NK waar de topgrootmeesters al op de loer liggen om de vermoeide reiziger zo gauw hij boven het trapgat uitkomt, de oren te wassen.

Op 2 april begint in Hilversum het Nederlands Kampioenschap. Het kampioenschap wordt gespeeld in het Mediapark, een ideale omgeving, maar de Halve Finales die deze week werden gespeeld, zijn helemaal mooi ondergebracht: in het schitterende Stadhuis van Hilversum, het kubistische meesterwerk van Willem Marinus Dudok.

En daar gebeurde het. Anne Haast uit Dongen, die ook in de eerdere selectiewedstrijden van iedere tree de gevestigde namen achteloos naar beneden trapte, plaatste zich voor het NK. Ze is pas 14 jaar oud. Het NK is voor haar ongetwijfeld slechts een overloop waar ze snel een trap naar nog hogere etages zal vinden. Of ze nu al langs 9-voudig kampioen Internationaal Grootmeester (bij de mannen!) Zao Qin Peng zal komen, mag worden betwijfeld, maar wanneer ze nu niet wint, komt dat over een paar jaar wel. Ik sluit echter niet uit dat ze dan nog alleen om het WK speelt, of om het kampioenschap bij de heren.

Overigens doen ook Petra Schuurman uit Eindhoven en de 21-jarige Bianca Muhren uit Rosmalen, mee aan het NK. Bij de heren is de spoeling dunner. Loek van Wely uit Tilburg is favoriet. Jammer genoeg wisten Robin Swinkels (18 jaar) uit Asten en oud-Boxtelaar Herman Grooten (bijna 50!) zich net niet te plaatsen.


Opgave 210 laat Anne Haast aan het werk zien. In de barrage tegen Yvette Nagel sloeg ze met wit keihard toe. Ziet u het ook?


Opgave 209 was een studie van Popov. Wit wint met 1. Kf4-f5 (dreigt mat) Kh5-h6 2. Kf5-f6 Kh6-h7 3. Kf6-f7 Kh7-h6 4. Tg2-h2+ Kh6-g5 5. f2-f4+ enzovoorts.

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. Als u zelf geen blogger bent, kunt u gewoon 'anoniem' inloggen, maar zet er dan wel even je naam bij anders komt je reactie niet op het web.

donderdag 21 februari 2008

Snelschaak

Schaken is een denksport en denken kost tijd. Bij iedere zet moeten de plannen opnieuw worden bijgesteld, strategieën worden aangepast en concrete zettenreeksen worden uitgerekend. Een normale partij duurt zo al gauw vier uur. Maar de schaakklok maakt het mogelijk de bedenktijd drastisch te limiteren. Bij snelschaak of blitz is de bedenktijd vijf of tien minuten per persoon per partij. Zo kan in een paar uur een compleet toernooi worden afgewerkt. Maar er ontstaat ook een totaal ander spel.

Parate kennis van openingssystemen en een soepele eindspeltechniek zijn van groot belang. Snel kleine trucs doorzien is een must. Grote strategieën zijn mooi, maar raken ondergeschikt aan een goede ooghandcoördinatie. Bluf, moed, snelheid en vooral alertheid strijden om het grootste belang. Af en toe vliegen de stukken in het rond. Harde klappen op de klok verstoren de stilte. Uithoudingsvermogen speelt ineens een belangrijke rol: na een paar potjes zijn sommige mensen helemaal leeg. Andere lijken onvermoeibaar en vluggeren uren door, bij voorkeur met een glas bier erbij. Soms lopen de emoties hoog op, vooral als de bedenktijd slinkt, en in de haast stukken worden omgegooid, of wanneer iemand met een paar seconden meer z’n tegenstander door de vlag wil jagen.

Dinsdag hield Dubbelschaak de eerste van twee snelschaakavonden om het clubkampioenschap. Zoals zo vaak won de handigste speler. Op Koninginnedag organiseert Dubbelschaak in Rembrandt een groot toernooi waar u het zelf kunt proberen: het Snelschaaktoernooi om de Gulden Hoekpion, een wisseltrofee die in een ver verleden door Dr. Hoek ter beschikking is gesteld aan de toenmalig EBS, de Eerste Boxtelse Schaakvereniging. Met een beetje geluk treft u daar zelfs een paar grootmeesters aan het bord, want de vorige keer kwamen er van heinde en verre Oost-Europese beroepsspelers op de prijzenpot af.


Opgave 209 is een simpele wit speelt en wint die wel een snelschaakpotje had kunnen voorkomen.


Opgave 208 is een eindspelstudie van Dubbelschaker Peter Boll. Wit wint met 1. c7-c8D!! Txc8 2. Lg4xc8 Lb7-a8 3. Ke4-f5!! Lxd5 4. Lc8-e6+! Ld5xe6 5. Lf5-e4 Le6-h3 6. Kf3-g2 en zwart is uitgespeeld. Niet goed is 1. Lg4-c8 Lb7-a8 2. Ke4-f5 c5-c4! 3. Lc8-d7 e7-e6+! ( en vooral niet 3. ... Tc5 4. c8D Txc8 5. Lxc8 Lxd5 6. Le6+! met overgang naar de hoofdvariant) 4. Ld7xe6+ Kf7-g7 5. Le6-d7 Tc6-c5 6. Kf5-e6 (of 6. Kf4 c3! remise en vooral niet 6. ... Lxd5 7. Lc6! en wit wint) 6. ... La8xd5 7. Ke6xd6 Tc5xc7 8. Kd6xc7 c4-c3 remise).

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. U vindt er ook een tip. Als u zelf geen blogger bent, kunt u gewoon 'anoniem' inloggen, maar zet er dan wel even je naam bij anders komt je reactie niet op het web.

donderdag 14 februari 2008

Bij de Chinees

Bij het eerste team van Dubbelschaak is het een goed gebruik na een competitiewedstrijd samen ergens te gaan eten. Na thuiswedstrijden blijven de spelers meestal in het eigen schaakcafé Rembrandt. Verre uitwedstrijden worden over het algemeen afgesloten met een bezoek aan de plaatselijke Chinees. En zo gaat dat bij vrijwel iedere schaakclub. Wanneer u op zaterdagavond in een Chinees restaurant acht rumoerige mannen aan tafel ziet zitten, hebt u gerede kans dat het een schaakteam betreft.

Over de wedstrijd viel niet veel te klagen afgelopen zaterdag in Veenendaal. Alleen de twee chauffeurs waren wat stiller dan de anderen. Aan een ronde tafel met een draaiplateau werden al gauw een aantal zeer smakelijke schotels geserveerd. Iemand probeerde een cola in te schenken, maar had z’n glas op het plateau gezet wat enige hilariteit veroorzaakte omdat z’n overbuurman het niet kon laten om hem even te plagen. Toch kwamen al gauw de wereldproblemen aan de orde.

Hillary zou beslist president worden, want Obama had dit weekend weinig kans, vond één van de aanwezigen. In Afghanistan hebben we weinig te zoeken, vond een ander. Amerika heeft zo’n grote staatsschuld en leent zo ontzagwekkend veel geld, dat het geld schaars moet worden en de rente moet stijgen, opperde een derde. Neen, vond een deskundige, geld is virtueel. Schrijf het maar op de rekening, kraaide de volgende. Virtueel geld hoef je niet eens te drukken om het uit te kunnen geven. In Amerika is alles veel duurder geworden, alleen voor Europeanen is het voordelig, de dollar is niets meer waard. Maar de Amerikanen werken hard.

Toen alle wereldproblemen opgelost waren, gaf Peter Boll een eindspelstudie op. Een bedrieglijk eenvoudig geval, dat de anderen blind zouden moeten oplossen. Het lukte van geen kanten. We zouden de stelling hier graag afdrukken, maar de studie doet mee aan een compositietoernooi en mag pas na afloop in de krant. Daarom deze keer een andere eindspelstudie van Boll.



Opgave 208: wit speelt en wint.



In de stelling van opgave 207 speelde Nikolic met zwart tegen Van Bemmel 1. … f5-f4! Er volgde 2. e3xf4 Lg7-d4+ 3. Kf2-f1 Tf8xf4!! 4. g3xf4 De7-h4 en wit kon opgeven. Een schaakje maakt niets uit en op 5. Db3-a2 volgt simpel 5. … Dh4xh2 en 6. … Dh2-g1 mat.

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. U vindt er ook een tip. Als u zelf geen blogger bent, kunt u gewoon 'anoniem' inloggen, maar zet er dan wel even je naam bij anders komt je reactie niet op het web.

vrijdag 8 februari 2008

Klassiekers

Nederland kent twee schaaktoernooien die al sinds mensenheugenis worden gehouden. Echte klassiekers. Het internationale schaak begint ieder jaar onder de rook van de Hoogovens van IJmuiden: het Corustoernooi dat wordt gespeeld in Wijk aan Zee. Voor het jaar 2000 stond het bekend als het Hoogovenstoernooi. Het eerste Hoogovenstoernooi werd in 1938 gespeeld in Beverwijk.

Had het toernooi in 1938 nog een bescheiden opzet met een invitatiegroep van vier deelnemers, dit jaar telde het een kleine 5000 deelnemers. In Grootmeestergroep A speelt de absolute wereldtop. Daaronder begint met de Grootmeestergroepen B en C een kwalificatieladder voor het toernooi van volgend jaar. Het interessants daarbij is de enorme piramide aan tienkampen, waarmee amateurs kunnen opklimmen naar de top. Ze spelen in dezelfde ambiance als de grootmeesters en hun strijd is minstens zo verwoed. Dit jaar degradeerde Dubbelschaker Rob van Meurs uit de tweede categorie tienkampen. Het was een soort wisseling van de wacht, want Ad Kleijberg won overtuigend groep 3B en promoveert.

Nog ouder is de voorjaarsklassieker in Leiden, genoemd naar Daniël Noteboom, een Nederlandse coryfee uit het begin van de vorige eeuw. Net als het Hoogovens- begon het Noteboomtoernooi indertijd als een vierkamp, maar de eerste aflevering in 1936 was meteen erg sterk bezet. Wereldkampioen Max Euwe won.

Het Noteboomtoernooi is nu een weekendtoernooi. Het wordt elk jaar in het Carnavalsweekend gehouden. Het is bij lange na niet zo’n prestigieus toernooi als het Corus-, maar in Leiden spelen professionals en amateurs tegen elkaar, wat het in zekere zin nóg aantrekkelijker maakt. Dankzij het zogenaamde Zwitserse systeem speelt iedereen iedere ronde tegen iemand die ongeveer gelijk staat op de toernooiranglijst. De toppers klimmen zo vanzelf naar boven. Maar in de eerste rondes moeten de grootmeesters zich eerst onderscheiden van de minder goden. Dan is er prachtig schaak te zien. De amateurs zetten hun beste beentje voor, wat soms tot verrassingen leidt, maar meestal mist de liefhebber een verrassende wending die de grootmeester al lang zag aankomen.


Dit jaar speelde Koert van Bemmel uit Arnhem in de eerste ronde tegen Pedrag Nikolic, die net als vorig jaar het toernooi won. Van Bemmel zal ook wel begrepen hebben dat hij minder stond. Maar de manier waarop hij werd opgebracht was indrukwekkend. Zwart begon met 1. … f5-f4! Na 2. e3xf4 bleek er iets verrassends in de stelling te zitten. Ziet u het aankomen?


In opgave 206 speelde Fischer tegen Beach in 1963 1. Lc1-h6! Da5-c7 2. Pe4-d6! Ke8-d8 3. Lh6xg7 Dc7xg7 4. Dg3xe5 en zwart gaf op. 1. ... Lxh6 2. Dxe5 0-0 is ook geen serieuze verdediging. Wit vervolgt simpel met 3. Dxe6+ Kh8 4. Pd6! waarna wit in elk geval pion d5 wint, maar ook aanval houdt.

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. U vindt er ook een tip. Als u zelf geen blogger bent, kunt u gewoon 'anoniem' inloggen, maar zet er dan wel even je naam bij anders komt je reactie niet op het web.