Het grote gebeuren

Deze column verscheen donderdag 23 juni in Brabants Centrum. In hetzelfde weekblad stond een uitgebreid verslag van de Schaak Challenge Boxtel-Vught.

Zaterdag wordt de officiële opening verricht door staatssecretaris Fred Teeven. Maar gisteren is het totaalevenement rond het Nederlands Kampioenschap Schaken feitelijk al van start gegaan. Elders in deze krant zal beslist een verslag staan van de Schaak Challenge, de middag waarop de Boxtelse en Vughtse schaakvereniging zo veel mogelijk kinderen de spelregels van het schaken willen leren. Ik schrijf deze column vlak voor dat evenement. Mooie gelegenheid om u de verwachtingen van de organisatie te beschrijven, dan kunt u elders lezen wat er van terecht kwam.

Voor de Schaak Challenge in SintLucas hebben zich via een speciale website bijna tachtig kinderen ingeschreven (in werkelijkheid waren het er nog meer, want er waren meer aanmeldingen aan de zaal dan noshows HvD). Er zullen er wel een paar niet komen opdagen, maar er komt natuurlijk ook een flink aantal ouders en begeleiders mee. De kinderen worden verdeeld in drie groepen naar gelang ze al iets van het schaakspel kennen. Ze krijgen schaakles van professionele, van buiten ingehuurde, schaakdocenten, die hen zo snel mogelijk een onderling toernooitje laten spelen.

Na de schaakles en het toernooitje maken de kinderen kennis met internetschaak en om de middag af te sluiten kunnen ze bovendien allemaal meedoen aan een simultaan van de speciale gast Anish Giri en de presentator van de middag Hans Böhm. Helemaal aan het eind is er een prijsuitreiking en tovert Hans Böhm drie lootjes uit de hoge hoed, waar de deelnemers drie flip-camera’s mee kunnen winnen.

Grootste punt van zorg: de tijd is erg krap bemeten. Dat ligt deels aan mezelf omdat ik niet tijdig in het programma heb geschrapt en deels aan het Concept van de Schaak Challenge, dat door de KNSB in samenspraak met hoofdsponsor Slim.nl is bedacht. Les, toernooi en internetschaak via PlayChess zijn min of meer verplichte onderdelen, terwijl de speciale gasten ook in het basisprogramma zijn voorzien. Ik zal vanmiddag waarschijnlijk vooral als duvelstoejager fungeren om iedereen zich zo veel mogelijk aan de tijd te laten houden. Als dat een beetje wil lukken, voorzie ik een geweldige middag en een behoorlijke groei van het jeugdschaak in Boxtel en omgeving.

De Schaak Challenge was voor de regionale media aanleiding om stevig uit te pakken:

• Brabants Centrum
• Brabants Dagblad op 22 juni op de website. Op donderdag 23 juni verscheen een groot artikel in de krant, plus nog een voorbeschouwing op het NK
• Omroep Dommelland komt binnenkort met een speciale televisieuitzending over de Schaak Challenge
• MooiBoxtel.nl met vrslag en foto's
• Boxtel Digitaal met ook nog een grote fotopagina
• De fotopagina van Karin Gottlieb

Het Houtje Hoofd Helder Open, dat tegelijk met het Nederlands Kampioenschap in SintLucas wordt gehouden, heeft de IJslandse grootmeester Hedinn Steingrimsson op de deelnemerslijst staan. Hij was op zijn vijftiende al kampioen van IJsland maar toen was hij al jeugdwereldkampioen onder de veertien geweest. Nu, vijftien jaar later, is hij nog steeds de sterkste IJslandse speler, maar een doorbraak naar de absolute wereldtop heeft hij nooit kunnen maken. In opgave 378 zien we hem met zwart aan het werk. Hoe leidt hij een beslissende aanval in.

In opgave 377 steelt NK-coryfee Friso Nijboer de show. In het NK van 2007 fopte hij in bovenstaande stalling Martijn Dambacher met 1. De6-e7! Noch de dame, noch de toren kan worden genomen wegens mat achter de paaltjes. En er dreigt zowel mat als torenwinst. Zwart gaf op.

Deze rubriek verschijnt wekelijks op donderdag in Brabants Centrum. Op Schaaksite.nl wordt elke donderdag een link geplaatst naar het nieuwste stukje op dit blog. Alle informatie over de beoefening van de schaaksport in Boxtel vindt u op dubbelschaak.nl.

Deze column verscheen donderdag 23 juni in Brabants Centrum. In hetzelfde weekblad stond een uitgebreid verslag van de Schaak Challenge Boxtel-Vught.

Zaterdag wordt de officiële opening verricht door staatssecretaris Fred Teeven. Maar gisteren is het totaalevenement rond het Nederlands Kampioenschap Schaken feitelijk al van start gegaan. Elders in deze krant zal beslist een verslag staan van de Schaak Challenge, de middag waarop de Boxtelse en Vughtse schaakvereniging zo veel mogelijk kinderen de spelregels van het schaken willen leren. Ik schrijf deze column vlak voor dat evenement. Mooie gelegenheid om u de verwachtingen van de organisatie te beschrijven, dan kunt u elders lezen wat er van terecht kwam.

Voor de Schaak Challenge in SintLucas hebben zich via een speciale website bijna tachtig kinderen ingeschreven (in werkelijkheid waren het er nog meer, want er waren meer aanmeldingen aan de zaal dan noshows HvD). Er zullen er wel een paar niet komen opdagen, maar er komt natuurlijk ook een flink aantal ouders en begeleiders mee. De kinderen worden verdeeld in drie groepen naar gelang ze al iets van het schaakspel kennen. Ze krijgen schaakles van professionele, van buiten ingehuurde, schaakdocenten, die hen zo snel mogelijk een onderling toernooitje laten spelen.

Na de schaakles en het toernooitje maken de kinderen kennis met internetschaak en om de middag af te sluiten kunnen ze bovendien allemaal meedoen aan een simultaan van de speciale gast Anish Giri en de presentator van de middag Hans Böhm. Helemaal aan het eind is er een prijsuitreiking en tovert Hans Böhm drie lootjes uit de hoge hoed, waar de deelnemers drie flip-camera’s mee kunnen winnen.

Grootste punt van zorg: de tijd is erg krap bemeten. Dat ligt deels aan mezelf omdat ik niet tijdig in het programma heb geschrapt en deels aan het Concept van de Schaak Challenge, dat door de KNSB in samenspraak met hoofdsponsor Slim.nl is bedacht. Les, toernooi en internetschaak via PlayChess zijn min of meer verplichte onderdelen, terwijl de speciale gasten ook in het basisprogramma zijn voorzien. Ik zal vanmiddag waarschijnlijk vooral als duvelstoejager fungeren om iedereen zich zo veel mogelijk aan de tijd te laten houden. Als dat een beetje wil lukken, voorzie ik een geweldige middag en een behoorlijke groei van het jeugdschaak in Boxtel en omgeving.

De Schaak Challenge was voor de regionale pers aanleiding om stevig uit te pakken:

• Brabants Centrum
• Brabants Dagblad op 22 juni op de website. Op donderdag 23 juni verscheen een groot artikel in de krant, plus nog een voorbeschouwing op het NK
• Omroep Dommelland komt binnenkort met een speciale televisieuitzending over de Schaak Challenge
• MooiBoxtel.nl
• Boxtel Digitaal met ook nog een grote fotopagina
• De fotopagina van Karin Gottlieb

Het Houtje Hoofd Helder Open, dat tegelijk met het Nederlands Kampioenschap in SintLucas wordt gehouden, heeft de IJslandse grootmeester Hedinn Steingrimsson op de deelnemerslijst staan. Hij was op zijn vijftiende al kampioen van IJsland maar toen was hij al jeugdwereldkampioen onder de veertien geweest. Nu, vijftien jaar later, is hij nog steeds de sterkste IJslandse speler, maar een doorbraak naar de absolute wereldtop heeft hij nooit kunnen maken. In opgave 378 zien we hem met zwart aan het werk. Hoe leidt hij een beslissende aanval in.

In opgave 377 steelt NK-coryfee Friso Nijboer de show. In het NK van 2007 fopte hij in bovenstaande stalling Martijn Dambacher met 1. De6-e7! Noch de dame, noch de toren op d7 kunnen worden genomen wegens mat achter de paaltjes. En er dreigt zowel mat als torenwinst. Zwart gaf op.

Steingrimsson in Houtje Hoofd Helder Open

IGM Hedinn Steingrimsson

Na twee IM’s (David Miedema en Herman Grooten) en een paar FM’s heeft de eerste echte grootmeester zich ingeschreven voor het Houtje Hoofd helder Open.: IJslands kampioen en voormalig jeugdwereldkampioen Hedinn Steingrimsson.

Het Houtje Hoofd Helder Open wordt van 27 juni t/m 5 juli gespeeld in vakcollege SintLucas in Boxtel, waar tegelijkertijd het NK wordt gehouden. Door de week wordt in de avonduren gespeeld. In het weekend overdag. De speeltijden zijn zo gekozen dat half Nederland na afloop nog per trein thuis kan komen. Bovendien zijn er gedurende het toernooi drie byes mogelijk, zodat het toernooi vrijwel in ieders agenda moet passen.

Het aantal deelnemers aan het toernooi is nog erg gering. Het toernooicomité heeft daarom besloten om de A- en B-groep samen te voegen. De gescheiden prijzenpot voor spelers die zich aanvankelijk voor de B-groep hebben opgegeven, blijft gehandhaafd. Het toernooi gaat zeker door en het prijzengeld is gegarandeerd.

Alle informatie over het Houtje Hoofd Helder Open vind je op de website. Daar kun je je ook inschrijven.

Filmopnamen op Schaak Challenge

Op woensdagmiddag 22 juni doen de schaakverenigingen uit Vught en Boxtel een gezamenlijke poging om zo veel mogelijk kinderen de spelregels van het schaakspel te leren. Daarvoor zijn niemand minder dan de 16-jarige topgrootmeester Anish Giri en schaakmeester en tv-presentator Hans Böhm uitgenodigd. Samen met enkele professionele schaaktrainers maken ze er een leerzame, maar vooral heel erg leuke middag van. De opzet valt bij de Koninklijke Nederlandse Schaakbond zo goed in de smaak dat er opnamen gemaakt zullen worden voor een promotiefilm voor een KNSB-schoolschaakproject. Ook Omroep Dommelland komt opnamen maken.

De Schaak Challenge, zoals de middag wordt genoemd, belooft een heel feestelijke gebeurtenis te worden. De kinderen, vanaf groep 6 van de basisschool, worden ingedeeld in drie groepen: kinderen die nog helemaal niet kunnen schaken, kinderen die de spelregels al een beetje kennen en een aparte groep voor jeugdleden van de schaakclub. Alle groepen beginnen met instructie en een kennismaking met internetschaak. Daarna zitten ze al snel achter het bord om zelf te spelen. Er zijn leuke prijzen te winnen en sponsor Slim.nl, een uitgeverij van software voor scholen, heeft voor alle deelnemers als herinnering een schaakspel beschikbaar gesteld.

Overigens is de bijeenkomst ook voor ouders en begeleiders erg interessant. Voor hen is een nevenprogramma opgezet, waarbij ze vragen kunnen stellen aan Anish Giri en Hans Böhm en meteen allerlei wetenswaardigheden over de schaaksport opsteken. Vooral over de positieve invloed van de beoefening van het schaakspel op leerprestaties van kinderen is veel te vertellen.

Wilt u zelf komen kijken: regel dan even dat u een kind begeleidt. De toegang is gratis. U kunt de kinderen inschrijven via schaakchallenge.org. Daar staat ook een link naar het huidige promotiefilmpje van de schaakbond met onder andere schaakwonder Anish Giri. Opnamen van een groot interview van Omroep Dommelland met Hans Smit en mij over de organisatie van het NK en alle nevenactiviteiten (o.a. het Houtje Hoofd Helder Open en de Schaak Challenge) vind je hier.

Opgave 377 komt uit het NK van 2007. Grootmeester Friso Nijboer, met vijfenveertig jaar de nestor van het deelnemersveld van dit jaar, plaatste met wit Martijn Dambacher voor een onaangename verrassing. Ziet u wits gemenigheidje.

Opgave 376: wit wint.

Zoaqhin Peng is de grote favoriete tijdens het NK Dames dat tegelijk met het NK Algemeen van 26 juni tot en met 5 juli in SintLucas wordt gespeeld. In opgave 376 zag u haar met wit op de Schaakolympiade aan het werk tegen de Italiaanse Arianne Caolli. Wit won fraai met 1. Dc3-h8+! Kg8xh8 2. Lh4-f6+ (Dubbelschaak!) Kh8-g8 3. Th1-h8 mat.

Deze rubriek verschijnt wekelijks op donderdag in Brabants Centrum. Op Schaaksite.nl wordt elke donderdag een link geplaatst naar het nieuwste stukje op dit blog. Alle informatie over de beoefening van de schaaksport in Boxtel vindt u op dubbelschaak.nl.

Houtje Hoofd Helder Open staat extra bye toe

In het Houtje Hoofd Helder Open waren twee mogelijke ‘byes’ (½ punt) voorzien, naar keuze in de ronden 2, 3 of 4. In de eerste week van het toernooi blijken veel studenten nog tentamens te hebben en veel scholieren een proefwerkweek. Het organisatiecomité heeft daarom besloten ook een derde ‘bye’ in de genoemde ronden toe te staan. Dat betekent dat de eerste ronde op maandag 27 juni opkomst verplicht is, maar dat daarna op dinsdag, woensdag en donderdag vrijaf genomen kan worden. Vanaf vrijdag 1 juli t/m dinsdag 5 juli moet iedereen natuurlijk wel aanwezig zijn.

Het toernooicomité realiseert zich dat daardoor in de eerste vier ronden een enigszins rommelig toernooi kan ontstaan. Het feit dat veel meer jonge spelers mee zullen kunnen doen, acht de organisatie echter belangrijker. Heel Midden-Nederland heeft vanaf 1 juli vakantie. Ook veel middelbare scholieren uit Noord-Brabant, Limburg en Zeeland blijken vanaf 1 juli vrij van school te zijn.

De ‘byes’ dienen bij inschrijving gemeld te worden. Alle informatie over het toernooi, inclusief overnachtingsmogelijkheden, vind je op de website.

Stichting Houtje Hoofd Helder
Huub van Dongen
+31 (0) 411 678 685
+31 (0) 6 53 95 56 53

Stichting Houtje Hoofd Helder verhoogt prijzengeld

De sponsorwerving van de Stichting Houtje Hoofd Helder begint succes af te werpen. Er zijn voldoende donateurs gevonden om het prijzengeld te verhogen. Bovendien zijn zowel voor de A- als B-groep ratingprijzen in natura ingevoerd. Mogelijk zit er nog meer in het vat als het aantal inschrijvingen oploopt.

Ook voor topspelers die overwegen mee te doen, heeft de Stichting Houtje Hoofd Helder goed nieuws. Met medewerking van leden van de Boxtelse schaakvereniging Dubbelschaak ’97 en Grand Café Rembrandt, het vaste speellokaal van Dubbelschaak, kunnen een beperkt aantal topspelers aan het Houtje Hoofd Helder Open gratis overnachten en alle maaltijden gebruiken. Voor andere ‘condities’ kunnen IGM’s en IM’s contact opnemen met ongetekende.

Het Houtje Hoofd Helder Open begint op 27 juni en wordt parallel aan het NK gespeeld in vakcollege SintLucas in Boxtel. Het toernooi in aangemeld bij de FIDE. Alle informatie staat op www.houtjehoofdhelder.nl. Daar kunt u zich ook inschrijven.

Stichting Houtje Hoofd Helder
Huub van Dongen (voorzitter)
huub@debent.nl
+31 (0) 411 678 685
+31 (0) 6 53 95 56 53

Zhaoqin Peng

Bijna in alle sporten zijn er afzonderlijke heren- en dameskampioenschappen. Dat ligt voor de hand: er zijn nog al wat lichamelijke verschillen. Maar dat het onderscheid ook bij de denksporten een rol speelt, is op zijn minst merkwaardig.

Zowel in ons land als internationaal worden in de schaaksport ‘algemene’ kampioenschappen gehouden, die open staan voor iedereen, en dameskampioenschappen. Bij de algemene kampioenschappen maken vrouwen vrijwel nooit enige kans. De enige vrouw die zich kan meten met de internationale schaaktop is Judith Polgar, het voormalige Hongaarse wonderkind. Verder lukt het niemand. Zelfs de 12-voudige Nederlandse dameskampioene Zhaoqin Peng, Internationaal Grootmeester (bij de mannen!), moest in 1999 ervaren dat een Algemeen Kampioenschap andere koffie is: ze kreeg een wildcard en scoorde 3½ uit 11.

Bij het dameskampioenschap dat van 25 juni t/m 5 juli tegelijkertijd met het NK Algemeen in SintLucas wordt gespeeld, is Zhaoqin Peng huizenhoog favoriet. Misschien kunnen Arlette van Weersel of Anne Haast haar enige moeilijkheden bezorgen, maar we mogen verwachten dat Peng, net zoals in de vorige twaalf edities die ze won, zo goed als onkwetsbaar is. Meestal wint ze met minstens twee punten voorsprong. Haar openingsrepertoire is erg degelijk. Ze weet precies om welke plannen het in het middenspel gaat. En ze is geduldig genoeg om iedere voordeeltje zo veilig mogelijk naar een gewonnen eindspel te loodsen. Peng, in 1968 geboren in Guangzhou, hoort ook bij het internationale vrouwenschaak tot de wereldtop. Zowel bij Europese als wereldkampioenschappen is ze verschillende keren zeer hoog geëindigd.

Waarom vrouwen niet in het NK Algemeen meekunnen? Grootmeester Hein Donner placht daar in een ver verleden allerlei fraaie en minder fraaie theorieën over te bezigen, variërend van “omdat ze te slim zijn om zich met zulke spelletje bezig te houden”, tot “omdat ze geen intuïtie hebben”. Dat eerste zou wel eens een belangrijke factor kunnen zijn: er zijn veel minder vrouwen die schaken. Maar ik denk ook dat het spelen van toernooien ‘voor meisjes onder elkaar’ beslist geen positieve invloed heeft.

Opgave 376: wit wint.

Opgave 376 toont Zhaoqin Peng aan zet tijdens de Schaakolympiade van 2002. Zwart heeft een kleinigheidje over het hoofd gezien. Ziet u hoe wit wint?

Opgave 375: zwart wint.

Hans Böhm, de presentator van de Schaak Challenge die op 22 juni in SintLucas wordt gehouden, verraste tijdens het IBM-toernooi van 1975 vriend en vijand door de ene grootmeester na de andere van het bord te schuiven. In de stelling van opgave 375 speelde hij tegen de Tsjechische grootmeester Jan Smejkal 1. … Lf4-d2! De loper kan niet genomen worden omdat de toren op e7 hangt. Maar na 2. Lb4-d6 volgde 2. … b5-b4 en zwart moest een stuk geven om uit het matnet te komen.

Deze rubriek verschijnt wekelijks op donderdag in Brabants Centrum. Op Schaaksite.nl wordt elke donderdag een link geplaatst naar het nieuwste stukje op dit blog. Alle informatie over de beoefening van de schaaksport in Boxtel vindt u op dubbelschaak.nl.

Schaak Challenge met Hans Böhm

Bij de Schaak Challenge, de poging om zo veel mogelijk kinderen in één middag schaken te leren, die op 22 juni in SintLucas wordt gehouden, treedt niemand minder dan Hans Böhm op als presentator. Veel volwassenen zullen Böhm nog kennen als medewerker aan het satirische KRO-consumentenprogramma Ook dat nog! (1989-2004). Daarnaast heeft Böhm grote bekendheid als schaakpromotor. Zijn motto: schaken is goed voor kinderen, het leert hen logisch te redeneren en onder tijdsdruk doordachte beslissingen te nemen.

Hans Böhm poseert voor het
Houtje Hoofd Helder Open

Sinds enkele jaren treedt Hans Böhm op als ambassadeur voor het Schoolschaakproject van de KNSB. De opzet is zo veel mogelijk scholieren voor de schaaksport te interesseren. Hij slaagde erin Slim.nl bij het project te betrekken, een uitgeverij, waar scholen en scholieren, tegen zeer gunstige tarieven reguliere computerprogramma’s en educatieve software kunnen aanschaffen. ICT en schaken is een fantastische combinatie. Max Euwe was niet alleen de enige Nederlandse wereldkampioen schaken, hij was ook de eerste professor in de informatica. Schaken bleek een ideaal onderwerp voor onderzoek naar kunstmatige intelligentie. Tegenwoordig zitten op praktisch iedere computer schaakprogramma’s. Voor kinderen is schaken daardoor een ideale game geworden om computervaardigheden te oefenen. Belangrijk onderwerp van de Schaak Challenge is dan ook internetschaak.

In de schaakwereld wordt Böhm al sinds jaar en dag Mr. Chess genoemd. Dat is geen wonder. Zodra er op schaakgebied iets op de televisie te melden is, komt Hans Böhm in beeld. Hij interviewt de wereldtoppers voor Studio Sport, verschijnt bij Matthijs van Nieuwkerk aan tafel en presenteerde in het verleden diverse schaakcursussen voor Teleac. Ook in het verenigingsleven is hij overal actief. Zijn lezingen en simultaans trekken overal een groot publiek en dat is geen wonder: Böhm heeft altijd iets opmerkelijks te vertellen. Zijn decennialange inspanningen voor de schaaksport leverden hem in januari van dit jaar bij de opening van het Tata Steel-toernooi zelfs een Koninklijke Onderscheiding op.

Uiteraard kijken de organisatoren van de Boxtelse Schaak Challenge er naar uit hoe Böhm op 22 juni zijn veelzijdigheid zal uitleven. Hij praat de programmaonderdelen aan elkaar, interviewt de piepjonge grootmeester Anish Giri, speelt simultaan en vertelt ouders en begeleiders uitgebreid over het belang van de schaaksport voor de jeugd.

Opgave 375: zwart wint.

Op het schaakbord pleegt Böhm zijn tegenstanders langzaam manoeuvrerend in onoverkomelijke moeilijkheden te brengen. Dat kan natuurlijk alleen door ook af en toe een tactische wending in te bouwen. In de stelling van opgave 375 hierboven heeft wit twee pionnen minder, maar hij lijkt met zijn twee lopers en actieve toren de verhoudingen snel gelijk te trekken. Böhm bleek met zwart echter een gemenigheidje achter de hand te hebben. Ziet u hoe zwart snel wint?

Opgave 374: zwart wint.

De stelling van opgave 374 komt uit een partij tussen Benjamin Bok en Robin Swinkels. Swinkels speelde met zwart de fraaie doorbraak 1. … b4-b3! Het is meteen uit. Op 2. Dg7+ speelt zwart 2. … Kc6 wat niets aan de stelling verandert. En op 2. axb3 komt 2. … Txb3+ 3. Kxb3 Tb8+ en mat in enkele zetten.

Deze rubriek verschijnt wekelijks op donderdag in Brabants Centrum. Op Schaaksite.nl wordt elke donderdag een link geplaatst naar het nieuwste stukje op dit blog. Alle informatie over de beoefening van de schaaksport in Boxtel vindt u op dubbelschaak.nl.