Kerstbomen

De inmiddels 75-jarige Bert Kieboom heb ik altijd een van de vermakelijkste schaakschrijvers van Nederland gevonden. 24 jaar lang verzorgde hij de wekelijkse schaakrubriek in Het Utrechts Nieuwsblad tot hij na de fusie met Het Algemeen Dagblad in 2007 een kil bedankbriefje kreeg. In 1981 publiceerde hij vlak voor Kerstmis enkele schaakproblemen met beginstellingen die een kerstboom uitbeeldden. Zoiets had ik nog nooit geezien, maar in de loop van de tijd kwam ik nog een aantal van die problemen tegen. In deze rubriek heb ik er jaren geleden bij wijze van kerstpuzzel als eens een paar gebruikt, maar het wordt tijd om de nieuwste aanwinsten te tonen. Ik wens u heel prettige feestdagen met deze kleine tentoonstelling. Na het diner kunt u wellicht onder de boom nog even over onderstaande kerstbomen bomen.

Voor alle opgaven geldt als opdracht: wit geeft mat in twee. Dat betekent dus dat wit begint en dat zwart na wits eerste zet niet kan voorkomen dat hij op de tweede witte zet mat wordt gezet.

Opgave 1: wit geeft mat in twee.

Opgave 1, een gedrongen boompje van Don French, is een voorbeeld van hoe het in de probleemcompositie niet hoort: de oplossing mag volgens de regels niet met schaak beginnen, maar hier is het toch wel leuk. Wit geeft mat in twee.

Opgave 2: wit geeft mat in twee.

Opgave 2 is al wat beter, al hangt er volgens mij wel wat al te veel versiering in deze boom. De compositie is ook van Don French en er zitten een paar leuke matjes in. Let vooral eens op de symmetrie. Wit geeft mat in twee.

Opgave 3: wit geeft mat in twee.

Opgave 3 van Helmer Holm uit 1948 is een heel stuk subtieler. Het boompje is bijna abstract. Eenvoudige lijnen die alleen het essentiële weergeven. De boom ontbeert alleen nog een piek. Kunt u de pointe vinden? Wit geeft mat in twee.

Opgave 4: wit geeft mat in twee.

Opgave 4 is van de hand van één van de echte beroemdheden uit de schaakgeschiedenis, de in 1928 in Frankrijk geboren Amerikaanse Hongaar Pál Benkö. Hij was kandidaatwereldkampioen in 1959 en 1962 en zijn naam is vereeuwigd in het Benkö-gambiet. Minder bekend is dat hij ook eindspelstudies en schaakproblemen componeert. Een echte breinbreker! Wit geeft mat in twee.

Volgende week wordt de expositie voortgezet. Uw oplossingen kunt u tot 5 januari 2011 mailen naar Huub van Dongen. Onder de beste oplossers wordt de Schaakscheurkalender 2011 verloot. De hele collectie, inclusief oplossingen en uitslag van de wedstrijd, verschijnt op 6 januari 2011 op dit blog. 

Deze rubriek verschijnt wekelijks op donderdag in Brabants Centrum. Op Schaaksite.nl wordt elke donderdag een link geplaatst naar het nieuwste stukje op dit blog. Alle informatie over de beoefening van de schaaksport in Boxtel vindt u op dubbelschaak.nl.