Het Münchhausen Trilemma

Tijdens zijn vele avonturen kwam de beroemde Baron Von Münchhausen menigmaal in een moeilijk parket. Eens, toen hij met zijn paard over een brede rivier wilde springen, raakte hij te water. Erger nog, het bleek een moeras. Hij kon niet meer voor of achteruit. Maar hij greep zijn enige kans. Hij klemde het paard tussen zijn krachtige dijen en tilde zichzelf met paard en al aan zijn haren omhoog en zette zich op het droge. Uiteraard aan de goede kant van de rivier, anders was het verhaal snel afgelopen.

Iets dergelijks behelsde het veelbesproken plan B van Dirk Scheringa. Spaarders met achtergestelde obligaties en spaargelden van boven de ton zouden hun vorderingen moeten omzetten in aandelen. Zo zou de bank nieuw kapitaal aantrekken en voor de ondergang kunnen worden behoed. Dat de aandeelhouders op die manier mede-eigenaar zouden worden van een gigantisch negatief vermogen, werd er niet bij verteld. Ze zouden reddeloos door het drijfzand worden meegezogen. Plan B was zo inventief en zo creatief dat het op het blog van het Nieuw Humoristisch Front niet zou misstaan.

Maar zeg alstublieft niet dat het niet kan. In de parallelle wereld van het schaakspel is het onmogelijke heel normaal. Een voorbeeld hoefde ik niet eens te zoeken: het deed zich voor in de tweede ronde van het Univé-toernooi dat deze week in Hoogeveen wordt gespeeld. In een partij tussen Herman Grooten en Internationaal Grootmeester Friso Nijboer zag het er lange tijd naar uit dat voormalig Boxtelaar Grooten de winst zou pakken. Direct na de opening weerlegde hij een grootmeesterlijke truc waarmee Nijboer het strategische spelletje probeerde te ontregelen, waar Grooten patent op heeft. Herman kreeg winnend voordeel, maar begon vervolgens opzichtig te schutteren. Nijboer liet zich echter qua blunders ook niet onbetuigd en op een gegeven moment kon Grooten de partij in enkele zetten beslissen.

Ook die kans miste hij en een paar zetten later kon hij opgeven. Eén klein kleinigheidje restte hem nog. Een trucje uit het sprookjesschaak, waar niemand intrapt, behalve dan in potjes van absolute beginners die nog geloven dat ze zich aan hun haren uit het moeras kunnen trekken. Het stond zo:

Grooten probeerde ten einde raad plan B: 56. Kd4-e4. Nijboer antwoordde met de vreselijke fout 56. … Td2xd3? Opgave 290: ziet u hoe wit zich nu kan redden?

In een partij tussen Robert Byrne en de legendarische Bobby Fischer speelde zwart in de stelling van opgave 289 1. … Dd8-d7! Er dreigt simpel 2. … Dh3+, 3. … Lxd4+ en 4. … Dg2 mat. De voor de hand liggende verdediging 2. Dd2-f2 helpt niet wegens 2. … Dd7-h3+ 3. Kf1-g1 Te8-e1+!! 4. Td1xe1 Lg7xd4 5. Df2xd4 Dh3-g2 mat.

Alle nieuws over de beoefening van het schaakspel in Boxtel en omgeving vindt u op dubbelschaak.nl.