Schaken voor tijgers

Internationaal Meester en Grootmeester in het Correspondentieschaak Simon Webb publiceerde in 1978 het jeugdschaakboek Chess for Tigers. Het is een heel komisch werkje, waarin hij deels aan de hand van eigen partijen illustreert hoe jonge schakers hun prestaties kunnen bevorderen als ze erin slagen hun wil om te winnen te vergroten. Dubbelschaker Martin van Driel maakte me er onlangs op attent.

In het boek worden allerlei adviezen voor de jacht op schaakspelers gegeven. Webb bepleit het aanpassen van het eigen spel aan dat van de tegenstander. Hoe je een sterkte-zwakte-analyse van de tegenstander en van jezelf kunt maken, komt ook aan de orde. En dat allemaal in hoofdstukken als “How to catch rabbits?”, waarin wordt betoogd tegen zwakke tegenstanders absoluut geen risico te nemen en als een tijger rustig te wachten tot je met zo min mogelijk moeite de prooi kunt verschalken. En “How to trap heffalumps?” waarin veel te grote oersterke jumbodikhuiden in een moeras worden gelokt waar ze zich vastlopen en de kansen voor de veel lichtvoetigere tijger alleen maar kunnen groeien. Heffalump is een olifant uit de verhalen van Winnie the Pooh.

Chess for Tigers is bepaald geen op de hurken geschreven jeugdboek. Er staan voor spelers van iedere sterkte opmerkelijke wetenswaardigheden in en scherpe observaties. Jammer genoeg is het boek voor een deel behoorlijk gedateerd, bijvoorbeeld waar het gaat om het juiste moment om een partij af te breken en hoe afgebroken partijen geanalyseerd dienen te worden. Vroeger werden na vijf of zes uur spelen de partijen in de meeste competities verdaagd, waarbij de eerstvolgende zet in een envelop werd bewaard voor het moment waarop de partij werd hervat. Dat was altijd een kritisch moment in een schaakpartij, maar sinds een jaar of tien is de computer bij de analyse zo’n krachtig hulpmiddel dat het onderbreken van schaakpartijen in onbruik is geraakt.

Helaas zal er echter nooit meer een herziene uitgave van Webb’s opmerkelijke boekje verschijnen. Hoewel hij op het schaakbord beslist een tijger was, schijnt hij in het dagelijks leven een zeer aimabele man geweest te zijn waar geen enkel kwaad in school. Desondanks is hij vermoord. Hij werd in 2005 met vijfentwintig messteken om het leven gebracht door zijn eigen aan drugs verslaafde zoon.


In opgave 257 zien we Simon Webb met zwart aan het werk tegen niemand minder dan Yevgeni Sveshnikov. Zwart speelt en wint, maar pas op: het is een moeilijke!


In de stelling van opgave 257 sloeg wereldkampioen Capablanca toe met het type kleine combinatie waar hij patent op leek te hebben. Hij won met 1. ... Pd5xc3 2. Tc2xc3 Tc5xc3 3. Tc1xc3 Db6-b2! En wit gaf op. 4. De2-d3 helpt niet wegens 4. … Db2-a1+ 5. Dd3-f1 Da1xc3.

Alle informatie over de beoefening van de schaaksport in Boxtel vindt u op dubbelschaak.nl.