Het Syndroom van Stendhal

Toen ik voor het eerst in Florence kwam, heb ik menige traan gelaten. Mijn vader liet me alle kerken en kunstverzamelingen van de stad zien, maar ik was als 11-jarige veel meer geïnteresseerd in het zwembad op de camping. Achteraf ben ik hem dankbaar, maar toen kon ik wel janken. En dat deed ik dan ook.

Ik ben later nog verschillende keren naar Florence teruggekeerd en ik begreep inmiddels dat het niet ongebruikelijk is om het tussen de kunstschatten te kwaad te krijgen. Talloze toeristen krijgen er last van het Stendhal-syndroom, genoemd naar een Franse romantische schrijver die in zijn werken herhaaldelijk beschrijft hoe hij in snikken uitbarst bij het aanschouwen van zoveel moois. Vooral de David van Michelangelo schijnt die uitwerking te hebben, een naakt Sylvester Stallone-type zonder attributen, met alleen, losjes over de schouder, een slinger. Bij films en boeken treft het syndroom iedereen wel eens. Het verhaal van David en Goliath is er geknipt voor. De kleine arme jongen die zijn volk voor een oorlog moet behoeden door het op te nemen tegen een reus. Hij wint en hou het dan maar eens droog.

Afgelopen weekend gebeurde er iets minstens zo emotioneels in de Nederlandse schaakcompetitie. De 17-jarige Christov Kleijn, een tamelijk klein, bescheiden ventje, moest het in de Meesterklasse aan het eerste bord van LSG Leiden opnemen tegen supergrootmeester Loek van Wely, zevenvoudig Nederlands kampioen en de enige Nederlander die zich al jaren in de wereldtop handhaaft.

Nu is het in het schaakspel niet genoeg om je tegenstander te verrassen, zoals David deed door Goliath met een steen uit een slinger te vellen. Er wordt wel gezegd dat je een grootmeester in één partij drie keer moet verslaan: in de opening, het middenspel en het eindspel. Maar volgens mij is het nóg erger. Een Van Wely maakt geen opzichtige fouten. Hij is nauwelijks te verrassen. En als hij een keer een mindere zet doet en wat slechter komt te staan, verdedigt hij zich met verve, zodat de kleinste vergissing van de tegenstander nog steeds fataal kan zijn. En toch lukte het Christov Kleijn de reus om te halen. En hoe!



Deze stelling ontstond na de 51e zet van wit. De partij was al een kleine zes uur bezig. Van Wely had in de opening iets onnauwkeurigs gedaan, had in het middenspel materiaal moeten geven, maar leek de partij nu toch naar zich toe te trekken. De pion op a7 is niet te stuiten. Christov Kleijn had echter verder gekeken. Opgave 246: Zwart speelt en wint. Daar krijg ik nou tranen van in mijn ogen.



Na de door Kramnik gekozen afwikkeling in de 5e partij van de WK-tweekamp stond het zo. Anand won simpel met 1. … Pg4-e3! 2. f2xe3 f4xe3 en de pion loopt door.

Reacties en opmerking zijn welkom via 'Reactie' hieronder. Op dubbelschaak.nl vindt u alle informatie over het schaken in Boxtel.