Weerwolven

Door Huub van Dongen

Ieder jaar komen er nieuwe spellen op de markt. Meestal zijn ze duur, nog vaker doodsaai, maar De Weerwolven van Wakkerdam, dat alleen uit een doosje kaartjes bestaat om de rollen te verdelen, is een positieve uitzondering. Je kunt het partyspel gemakkelijk met een stuk of zestien personen spelen zonder dat het voor iemand gaat vervelen.

Er wonen vreedzame burgers in Wakkerdam, maar helaas bevinden zich onder hen ook een aantal weerwolven. Iedere nacht slaan ze toe. De goegemeente moet daar wel tegen in verweer komen en richt daarom een volkstribunaal op dat iedere dag een verdachte ter dood kan veroordelen. Onder leiding van een verteller is er constant overleg: ’s nachts in stilte (met gebaren) onder de weerwolven, overdag heel transparant door de gehele gemeenschap tot iedereen zijn zegje heeft gedaan en er kan worden gestemd. De democratie blijkt grote moeite te hebben met de verborgen agenda van de terroristen, die zich overdag natuurlijk als zeer welgevoeglijke burgers voordoen. Na de nachtelijke moordpartij door de weerwolven wordt overdag regelmatig een volstrekt onschuldige burger op de brandstapel gezet.

Nog meer dan schaken weerspiegelt Weerwolven de werkelijkheid. In Rusland zou het een ongeëvenaarde overwinning van de democratie betekenen wanneer Gary Kasparov tegen de verdrukking in de presidentsverkiezingen zou winnen. Dat de huidige president Poetin het kwaad vertegenwoordigt, wordt in de media nauwelijks meer betwijfeld. Maar niemand kent de ware aard van Kasparov. Vóór Kasparov spreekt dat hij zich op zijn weg naar de top constant fel verzet heeft tegen de politbureauachtige praktijken van de Russische schaakbond en de FIDE. Maar toen hij eenmaal zijn doel in de schaakwereld had bereikt, hielp hij onmiddellijk de Grandmasters Association om zeep, die alle grootmeesters vertegenwoordigde. Korte tijd later richtte hij samen met WK-kandidaat Nigel Short een nieuwe schaakbond op die alle rechten op WK-wedstrijden claimde. Die bond had welgeteld twee leden: Short en Kasparov! En Kasparov was de baas.

Wist u trouwens dat Kasparov een vacht heeft tot op z’n vingers?

Opgave 173 is een ‘wit speelt en wint’.

Opgave 172 komt uit de oorspronkelijke uitvoering van de musical Chess. Wit wint spectaculair met 1. Dh6+!! Kh6 2. hg6+ Kg5 3. Th5+!! Kxh5 4. f4+! Lxe2 5. Pf6+ Kh6 6. Th1+ Kg7 7. Pe8+!! Txe8 8. Th7+ en 9. Txf7 mat.

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. U vindt er ook een tip. Gewoon inloggen als 'anonimous' of 'other' als u tenminste zelf geen blogger bent.

Chess

Door Huub van Dongen

Maandagavond zond de AVRO een meer dan twee uur durende liveshow uit waarin de Musical Awards 2007 werden uitgereikt. Ik zal u niet lastigvallen met mijn mening over de abominabele geluidskwaliteit (werken ze in Hilversum met louter dove technici?), de groteske bombast, de zo duidelijk doorgestoken kaarten dat iedere kijker door de gaten heen al meteen kon zien wie de volgende onderscheiding zou krijgen en het feit dat de uitzending voor driekwart uit volstrekt overbodig applaus bestond. Neen, deze week blijven we positief en wijs ik er alleen op dat de musical Chess slechts twee nominaties in de wacht sleepte en geen enkele Award. Toch staat Chess, met songs al One Night in Bangkok en I Know Him So Well onder de liefhebbers van klootjesvolkcliché’s bekend als de meest muzikale musical.

Chess is een product van de ABBA-musici Björn Ulvaeus en Benny Andersson en tekstschrijver Tim Rice. Voor de oorspronkelijke productie, die in 1986 in London in première ging, werd bovendien samenwerking gezocht met de Britse schaakgrootmeester William Hartston wiens invloed heel duidelijk in het libretto en de enscenering herkenbaar was. De musical over de strijd om het wereldkampioenschap schaken, de koude oorlog en de warme liefde werd een daverend succes. Drie jaar lang stond de show avond aan avond in het Prince Edward Theatre. De première viel ongeveer samen met de start van de revanchematch tussen Kasparov en Karpov, ook in Londen. Het script herinnert in veel opzichten aan de sensatieverhalen rond de WK-matches van de naar het westen overgelopen Rus Victor Korchnoi tegen Anatoli Karpov en was dus erg actueel. Het succes was over toen de val van de muur in Berlijn de Koude Oorlog beslechtte. Ineens was alles gedateerd.

Sindsdien heeft Chess op diverse plaatsen in de wereld reprises gekend. Het verhaal werd opgepimpt, aangepast en ingekort maar het werd overal een flop. Vooral de bijdragen van William Hartston moesten er bij de modernisering aan geloven. Zelfs de slotcombinatie waarmee de held van het verhaal, de uit Rusland gevluchte Anatoli Sergievsky, in de laatste partij van de match de wereldtitel veiligstelt, is geschrapt. Ik ken schakers die alleen al voor die combinatie twee keer naar Londen reisden en een kaartje kochten.

Deze stelling (opgave 172) werd in het Prince Edward Theatre op 64 enorme beeldschermen vertoond die het decor vormden. Terwijl de muziek aanzwol, werden de zetten aan het publiek voorgespeeld. M’n mond viel open van verbazing. Ik hoorde niets meer. En ik begon veel te vroeg te klappen, want na de slotzet was de voorstelling nog niet afgelopen. Kunt u zelf ontdekken hoe wit met een lange reeks offers de partij beslist?

In opgave 171 zien we de Russische grootmeester Savakasov aan het werk. Hij speelde 1. Te1-e5!! Wijkt zwarts dame, dan kan hij Pb6 niet blijven dekken. Op 1. ... Db5xb4 volgt 2. Td3-b3. Maar op 1. … d6xe5 volgt 2. Td3-d7+!! Pb6xd7 (2. ... Kb8 helpt ook niet. Bijvoorbeeld 3. Tb7+ Ka8 4. Txb6 Dc4 5. Tb8+! en 6. Da7 mat) Txb63. Df2-a7+ en zwart loopt mat.

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. U vindt er ook een tip. Gewoon inloggen als 'anonimous' of 'other' als u tenminste zelf geen blogger bent.

Pannaveldjes

Door Huub van Dongen

Toen wij in 1966 naar Boxtel verhuisden, kwamen we op Selissen te wonen, in de Van Randerodestraat. Het was er een waar paradijs. Op de hoek van de straat was een pleintje met garageboxen. De meisjes konden er touwtjespringen en elastieken. Het was ideaal om te rolschaatsen. Maar meestal waren wij jongens toch wel aan het voetballen. De garagedeuren vormden ideale goals.

Uiteraard waren niet alle buurtbewoners even gelukkig met onze activiteiten. Het gebons op de garagedeuren werd een enkele oudere buurvrouw wel eens te veel en er woonde ook nog een agent die het als zijn plicht zag van tijd tot tijd de bal in beslag te nemen. Erg hoog liepen de spanningen echter nooit op. Vaak redden we de bal door die gauw over de garage te schieten, een enkele keer stuiterde hij net in de hondenpoep. En als we de bal echt een keer moesten inleveren, gingen we gewoon iets anders doen. Ik herinner me dat we eens op een mooie zomerdag met een stuk of tien jongens een schaaktoernooi hebben gespeeld. Stoelen en tafels hadden we niet. We zaten gewoon op de grond op ons pleintje.

Jongens waren we – maar aardige jongens. We veroorzaakten wel eens een beetje overlast, we haalden wel eens kattenkwaad uit, maar we kwamen allemaal goed terecht. Stakkerig wijs. En een beetje mal. Sommigen van ons bleven jarenlang fanatieke sporters. Herman Grooten, de kleinste van de club, werd Internationaal Schaakmeester.

De jeugd van tegenwoordig heeft veel te klagen. Jongelui mogen helemaal niets meer. Op de pleintjes voor de garageboxen op Selissen hangen al enkele tientallen jaren bordjes “Verboden te voetballen”. Als ik in die buurt kom, valt het me op dat er helemaal niets, zeg maar ‘geen bal’, te doen is. Het is verpest door de regelzucht. En als de jeugd op een andere manier de verveling wil verdrijven, hebben we een hanggroepjongerenprobleem. Er zijn helemaal geen aardige jongens meer. Ze groeien op voor galg en rad. En daarom moeten er pannaveldjes komen in Boxtel. Zullen we meteen ook maar her en der schaaktafeltjes neerzetten?



In opgave 171 zien we grootmeester Darmen Sadvakasov aan het werk. Hij heeft al een stuk geofferd voor de aanval. Nu maakt hij er met wit op hardhandige wijze een eind aan. Ziet u hoe?

Opgave 170 kwam uit de partij Wouter Spoelman-David van Kerkhof uit het Nederlands jeugdkampioenschap tot twintig jaar. Spoelman won fraai met 1. Pg5xf7! Txf7 2. Tf1xf6! Le7xf6 3. Dd1-h5 g7-g6 4. Lc4xf7 Kg8-g7 5. Dh5-f3 gevolgd door 6. Ta1-f1.

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. U vindt er ook een tip. Gewoon inloggen als 'anonimous' of 'other' als u tenminste zelf geen blogger bent.

7-1 was niet genoeg
Dubbelschaak blijft tweede

Er was een klein wondertje voor nodig, maar de ware fan blijft hopen. Dubbelschaak kon alleen nog kampioen worden wanneer in de laatste ronde ruim werd gewonnen, terwijl de enig overgebleven concurrent, Oud-Zuylen uit Utrecht, een nederlaag zou lijden. De overwinning kwam er. En over de 7-1 mocht niemand klagen al had er onderweg misschien nog net een halfje meer in gezeten. Maar Oud-Zuylen won ook en stelde zo het kampioenschap veilig.

De overwinning van Dubbelschaak kwam buitengewoon vlotjes tot stand. Michiel Luijpen en Franck Steenbakkers verrasten hun tegenstanders al zo vroeg in de partij dat ze al binnen twintig zetten beslissend materiaal wonnen. Michel van der Stee en Guido Jansen wisten ook al snel de absurditeiten in het spel van de tegenstander aan te tonen. En toen ook Peter Rijkers en Huub van Dongen al voor de eerste tijdcontrole een overwinning wisten te scoren, ging het er alleen nog om of het misschien 8-0 kon worden.

Helaas, het zat er niet in. Wil van Lankveld speelde met zwart een goede partij, maar slaagde er nergens in het evenwicht te verbreken. Remise was een terechte uitslag. Voor Rob van Meurs had er meer ingezeten. In een gewonnen dame-eindspel liep hij met zijn koning in een eeuwig schaak, dat hij gemakkelijk had kunnen verwijden.

Uiteraard is een tweede plaats in de competitie heel eervol. De eindsprint was weer indrukwekkend. Jammer genoeg werden er in het begin van de competitie te veel punten gemorst. Volgend seizoen zijn er nieuwe kansen. Het is te hopen dat de Dubbelschakers deze zomer tijdig de training zullen hervatten zodat de competitie eindelijk eens met een paar overwinningen kan beginnen.

De laatste ronde

Door Huub van Dongen

Zoals ik vorige week al schreef, speelt de Meesterklasse zondag gezamenlijk de slotronde in het Hervion College in Den Bosch. Dat wordt een prachtig evenement. Maar als het een beetje mee zit, wordt de rest van de landelijke competitie aanstaande zaterdag nog veel spectaculairder afgesloten. Door het hele land verspreidt, spelen maar liefst 140 teams in denksportcentra, scholen, kantines en horecagelegenheden hún laatste ronde. Het zal op niet veel plekken zo spannend worden als in Grand Café Rembrandt bij Dubbelschaak.

Dubbelschaak speelt in de 3e klasse G van de KNSB-competitie. In de laatste ronde komt het tweede team van de Westlandse Schaakcombinatie op bezoek, een team dat al gedegradeerd is en in het hele seizoen slechts één wedstrijd wist te winnen. Dubbelschaak staat tweede, maar er is nog een alleszins plausibel PSV-scenario mogelijk dat het kampioenschap zou opleveren.

Oud Zuylen, dat dit seizoen alleen van Dubbelschaak verloor, staat aan kop, met 13 competitiepunten en 39 bordpunten. Dubbelschaak en Messemaker-2 uit Gouda hebben 11 competitiepunten en respectievelijk 34 en 33 ½ bordpunt. Maar Messemaker, genoemd naar de legendarische schaker Christiaan Messemaker die de club in 1847 oprichtte, speelt in de slotronde thuis tegen koploper Oud Zuylen. Willen de Gouwenaren nog kampioen worden, dan hebben ze een 7-1 overwinning nodig en dat is wel wat veel gevraagd, maar een gewone zege is zeker niet denkbeeldig. Voor Dubbelschaak wordt het interessant als het 5-3 of meer wordt. Bij 5-3 moet Dubbelschaak met 8-0 winnen om kampioen te worden. Ieder halfje dat Messemaker meer scoort, geeft Dubbelschaak een halfje speling.

Zo’n dikke overwinning van Dubbelschaak moet lukken. De Dubbelschakers hebben op ieder bord ongeveer 200 ratingpunten meer dan hun tegenstanders. Volgens de statistieken is de normale verwachte score ongeveer 6-2. Maar de Westlanders verloren ook al met 7-1 in Wassenaar waar Dubbelschaak met 5-3 won.

Wat zal het dan een feest worden in Rembrandt! Minstens tot ‘de laatste ronde’. Of er nog veel Dubbelschakers op zondag naar de Meesterklasse zullen afreizen, valt te betwijfelen.


Opgave 170 komt uit het Nederlands jeugdkampioenschap tot twintig jaar. HMC-toptalent David van Kerkhof wordt met zwart lelijk verrast door de latere kampioen Wouter Spoelman. Wit aan zet wint.


Uit hetzelfde kampioenschap kwam het fraaie eindspel van HMC-er Twan Burg. Hij speelde met wit 1. Kc3-b4 Ka2-b1 2. Pc5-d3 Kb1-a2 3. Kb4-a4 Ka2-b1 4. Ka4-b3 Kb1-a1 5. Pd4-c2+ Ka1-b1 6. Pc2-a3+ Kb1-a1 7. Pd3-e1 en 8. Pe1-c2 mat.

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. U vindt er ook een tip. Gewoon inloggen als 'anonimous' of 'other' als u tenminste zelf geen blogger bent.

Schaken op TV?

Door Huub van Dongen

Televisie wordt meer en meer een medium dat zichzelf niet eens serieus neemt. Zelfs de sportverslaggeving is een compleet lachertje. Afgelopen zondag werd het ultieme bewijs geleverd: het was druk op de braderie. En dat terwijl zich tegelijkertijd de allerspannendste voetbalgebeurtenis sinds mensenheugenis afspeelde. Het hele jaar door is er avond aan avond voetbal op teevee. Vorige week ging ieder sportprogramma over de laatste ronde van de Nederlandse voetbalcompetitie. Maar toen het er eindelijk om ging, zond de NOS op Nederland 1 alleen wat live radioverslag uit, terwijl Tien een aantal Amazing Animal Videos afstofte. Dat geeft weinig hoop voor de laatste ronde van de schaakcompetitie.

Zondag 13 mei is HMC Calder uit ’s-Hertogenbosch gastheer van de slotronde van de Meesterklasse van de KNSB, de eredivisie van het Nederlandse clubschaak. Alle tien teams uit de Meesterklasse spelen tegelijkertijd in het Hervion College aan de Hervensebaan. Het wordt een schaakevenement van jewelste met honderd absolute topspelers waaronder wereldkampioen Vladimir Kramnik, Nederlands kampioen Sergey Tiviakov en wereldtoppers zoals Vassily Ivanchuk, Ivan Sokolov en Loek van Wely. Nooit eerder is Den Bosch zo’n groot en sterk schaakveld te bewonderen geweest. En bijna alles moet die middag worden beslist: het kampioenschap, de drie kwalificatieplaatsen voor de Europacup en de degradatie.

HMC Calder, een team dat ongeveer voor de helft uit professionals bestaat en voor de andere helft uit jonge Bosschenaren die op de eigen club zijn opgeleid, heeft nog een redelijk kans zich voor de Europacup te kwalificeren. Er zal dan in de laatste ronde van Utrecht gewonnen moeten worden, terwijl de concurrentie wat punten moet verspelen. Voor het kampioenschap komen alleen Share Dimension uit Groningen, en HSG uit Hilversum nog in aanmerking.

Het wordt een prachtige middag in Den Bosch, maar het is onwaarschijnlijk dat de televisie erbij zal zijn. Gelukkig is het in de buurt. Er is een aparte zaal waar voor het publiek live uitleg wordt gegeven bij de partijen zodat iedereen de spanning kan volgen. En er gaan beslist een aantal Dubbelschakers naar toe. Zin om mee te rijden? Kijk dan even op de site!



Opgave 169 komt uit de eerste ronde van het Nederlands jeugdkampioenschap tot 20 jaar. HMC-er Twan Burg, zoon van de Boxtelse basketbalinternational Meriam Schouten, overtrof zichzelf door het beruchte eindspel van twee paarden tegen pion te winnen. In de diagramstelling is hij er bijna: het is mat in acht.



Na het koele 1. … Db6xb2 wint 2. Df3-f6 niet. Zwart kan alle dreigingen afwimpelen met het onwaarschijnlijke 2. … Db2-c1!!

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. U vindt er ook een tip. Gewoon inloggen als 'anonimous' of 'other' als u tenminste zelf geen blogger bent. Wanneer u op zondag 13 mei met een Dubbelschaker mee wilt rijden naar Den Bosch voor de slotronde van de Meesterklasse, kunt u zich hier aanmelden. Vermeldt u a.u.b. uw mailadres zodat we u kunnen bereiken.