Transactiekosten
Door Huub van Dongen

Correspondentieschaak is nooit bijzonder populair geweest. Dat is geen wonder, want het is één van de meest inspannende disciplines van het schaakspel. Tijdens toernooien spelen de deelnemers alle partijen tegelijkertijd. De bedenktijd van 30 dagen per 10 zetten is weliswaar ruim, maar bij meer dan tien deelnemers gaat het beslist nachtrust kosten als er ook nog gewerkt moet worden. Bovendien was correspondentieschaak per post altijd behoorlijk prijzig. Dat heeft in het verleden tot opmerkelijk kostenbesparende ideeën geleid.

Zo ontwikkelde de Nederlandse Schaakbond in een ver verleden een methode om de zetten als drukwerk in een open envelop te verzenden, want dat was vroeger voordeliger. Er mocht absoluut niets met de hand bijgeschreven worden, want dat controleerde de PTT, maar door de kaarten op een bepaalde manier af te knippen kon de zet aangegeven worden. Daar is eind jaren veertig nog een serieus conflict over ontstaan tussen de KNSB en de posterijen, want die waren bepaald niet gelukkig met dit soort slimmigheidjes.

Een andere kostenbesparing kon gerealiseerd worden toen het girale betalingsverkeer op gang kwam. De zetten werden gewoon bij de mededelingen opgeschreven en aangezien correspondentieschakers een puur numerieke notatie gebruiken (a t/m h worden gewoon vervangen door 1 t/m 8 en alleen beginveld en eindveld van een zet worden aangegeven) kraaide er geen haan naar als bij een overmaking van f 1,00 in plaats van Pg1-f3 factuurnummer 7163 werd vermeld. Je schoot er hooguit een piek bij in als je met wit verloor en zo netjes was om bij wijze van opgave nog even factuur 0-1 te betalen.

Het waren duistere tijden en bij internationale partijen werkte de girale methode niet. Gelukkig hebben de schakers inmiddels samen met hun nerd-vriendjes het internet uitgevonden. Het correspondentieschaak is er niet populairder door geworden, want daarin wordt de competitie door het computergebruik natuurlijk wel erg zwaar op de proef gesteld. Maar voor een gewoon gezellig potje hoeft u maar in te loggen op één van de vele internetschaakclubs en u zit binnen de kortste keren met iemand van de andere kant van de wereld te vluggeren. Het kost helemaal niets.

Opgave 157: deze stelling komt uit een correspondentiepartij uit 1897 tussen de beroemde Tsjigorin en ene Yakubovich. Wit speelt en wint.



De tweezet van opgave 156 kent als verrassende oplossing 1. Dh1-e4. Zoals gemakkelijk is na te gaan, is het nu op iedere zwarte zet mat in één.

Onder 'comments' kunt opmerkingen kwijt en natuurlijk de oplossing van de opgave van de week. U vindt er ook een tip. Gewoon inloggen als 'anonimous' of 'other' als u tenminste zelf geen blogger bent.