donderdag 29 januari 2009

Berry Withuis

Vrijdag 16 januari is op 88-jarige leeftijd journalist en schaker Berry Withuis overleden. Withuis was een vat vol tegenstrijdigheden, maar hij is van enorme betekenis geweest voor de schaaksport in Nederland. Withuis was CPN-er, maar had een scherpe commerciële blik. Hij was een chaoot, maar een uitstekende organisator. Hij speelde een grote rol in de organisatie van talloze schaaktoernooien in Nederland, maar had geen enkele officiële functie.

Withuis was een behoorlijk sterke schaker die in de jaren na de Tweede Wereldoorlog in het eerste van VAS speelde, een Amsterdamse vereniging die in die tijd grossierde in landstitels. De club speelde op een gegeven moment zelfs met drie teams in de Hoofdklasse. Een groot deel van die successen kan op het conto van Withuis worden geschreven, die bij VAS, lang voordat de schaakbond op dat terrein beleid ontwikkelde, een zeer succesvolle jeugdafdeling opzette. Later werd zijn materiaal gebundeld in de serie Jeugdschaak, de eerste officiële lesmethode van de KNSB, gesponsord door V&D.


Max Euwe en Berry Withuis bij de presentatie van Jeugdschaak in 1972


Met dezelfde sponsor organiseerde Withuis ook een enorme serie simultaantournees. Met de deelnemers aan de Nederlandse toptoernooien, reisde hij het land af. Dat was voor de grootmeesters een aardige bron van inkomsten en voor de schaakverenigingen een enorme stimulans. In winkelcentra, scholen en op schaakverenigingen schoven honderden liefhebbers aan om het tegen de toppers op te nemen.

De laatste keer dat de simultaantournee Boxtel aandeed, moet eind jaren zeventig zijn geweest. De aula van het Jacob Roelandslyceum zat afgeladen vol. Euwe gaf simultaan, maar ook Sosonko, Ulf Andersson en Withuis zelf. De sterkste clubschakers wilden bij dit soort gelegenheden natuurlijk niet graag tegen Withuis spelen. Er werd zelfs een beetje om hem gegniffeld. Euwe heeft daar indertijd de oplossing voor bedacht: hij noemde in zijn woordje vooraf Berry Withuis steevast ‘simultaangrootmeester’, een titel die nooit heeft bestaan, maar die Withuis verdiende. In Boxtel is het lachen ons in elk geval wel vergaan: hij scoorde ruim negentig procent!


Opgave 254 is een wending die in vrijwel alle jeugdschaakboeken van vroeger werd getoond. Tegenwoordig vinden we het meer iets voor gevorderden. Wit aan zet wint.


Opgave 253 komt uit een partij tussen René Olthof en Ad Kleijberg. Zwart aan zet won een stuk en de partij met 1. … d6-d5! 2. e4xd5 Lc6-b5!

Geen opmerkingen: